انواع مدل‌های کسب و کار تحت وب

با روند رو به رشد تکنولوژی بسیاری از کسب و کارها به سمت آنلاین شدن پیش رفته‌اند. همچنین با افزایش شیوع کرونا بسیاری از کسب و کارها به ناچار به سمت اینترنتی شدن پیش رفته‌اند و هر روزه آمار آنلاین شدن کسب و کارهای مختلف رو به افزایش است. هر شرکت یا سازمانی برای ورود به این عرصه بسته به نوع کسب و کار خود در انواع مدل‌های آنلاین و اینترنتی کسب و کار شروع به فعالیت می‌کند.

شناخت انواع مدل‌های کسب و کار تحت وب متناسب با فعالیت شما می‌تواند شما را در رسیدن به نتیجه مطلوب یاری رساند و در نتیجه به بهتر دیده شدن سایت شما و افزایش و توسعه فروشگاه آنلاین شما کمک کند. در این مقاله به طور اجمالی درباره انواع مدل‌های کسب و کار تحت وب (Business model on the web) صحبت خواهیم کرد.

بررسی جدیدترین انواع مدل‌های کسب و کار اینترنتی

مدل‌های کسب‌ و کار تحت وب به شیوه‌های گوناگون طبقه‌بندی می‌شوند. بهترین مدل‌های کسب‌ و کار تحت وب مدل‌هایی هستند که سبب افزایش سودمندی آن کسب ‌و کار افزایش درآمد و کاهش هزینه می‌شوند. در این میان دسته‌بندی آقای مایکل راپا از محبوبیت و شهرت بیشتری برخوردار است.

مدل‌های کسب ‌و کار اینترنتی طبق این دسته‌بندی به قسمت‌های زیر تقسیم می‌شود:

• واسطه‌گری (Brokerage)
• تبلیغات (Advertising)
• داده محوری (Infomediary)
• تجاری (Merchant)
• تولیدی (Manufacturer)
• همکاری (Affiliate)
• جامعه‌ای (Community)
• عضویت (Subscription)
• کاربردی (Utility)

در ادامه به شرح انواع مدل‌های کسب و کار تحت وب می‌پردازیم.

مدل واسطه‌گری (Brokerage Model)

بسیاری از کسب‌ و کارها از طریق واسطه‌ها درآمد دارند. در این روش تولیدکنندگان و فروشندگان، محصولات خود را بین این واسطه‌ها توزیع می‌کنند تا آن‌ها را به فروش برسانند. درواقع این واسطه‌ها یا به اصطلاح دلال‌ها هستند که باعث می‌شوند فروشندگان و تولیدکنندگان و نیز خریداران، یکدیگر را بشناسند و مبادله و معامله محصولات را به روشی آسان‌تر میسر می‌کنند. واسطه‌ها هم در ازای این کار هزینه مشخصی را دریافت خواهند کرد که میزان دریافت این هزینه بستگی به نوع محصول و حجم فروش دارد.

مدل تبلیغاتی (Advertising Model)

مدل تبلیغاتی یکی از مدل‌های کسب ‌و کار اینترنتی است که در آن به‌وسیله پیام‌های تبلیغاتی کسب درآمد می‌شود. در این مدل منبع اصلی درآمد، تبلیغات است و معمولاً سایت‌های محتوایی بیشتر از این مدل استفاده می‌کنند.

مدل بیزینس تبلیغاتی زمانی خوب کار می‌کند که آن کسب‌ و کار اینترنتی بازدید روزانه مناسبی داشته باشد و حجم ترافیک ورودی بازدیدکنندگان و مراجعه‌کنندگان به آن زیاد یا خاص باشد. طبیعتاً اگر حجم بازدید مخاطبان کم یا متوسط باشد این مدل کسب ‌و کار سوددهی نخواهد داشت.

مدل تبلیغاتی برای رسانه‌هایی مانند اینستاگرام بسیار محبوب و کاربردی است. قابلیت هدف‌گیری دقیق مخاطبین اصلی، قابلیت سریع و کم‌هزینه بودن تحلیل بازخوردهای کابران و وابسته نبودن به زمان و مکان و... از مزیت‌های این مدل از کسب و کار اینترنتی است.

مدل داده محوری (Infomediary Model)

در روش داده محوری اطلاعات و مشخصات مشتریان، روش مصرف آن‌ها و دیگر موارد مورد نیاز جمع‌آوری می‌شود و با دقت، تحلیل و آنالیز می‌شود تا محصولات به مشتریان فروخته شود. پس در این روش داده‌های مربوط به مشتریان و... بسیار ارزشمند است.

مدل تجاری (Merchant Model)

در این روش، هم عمده‌فروشان و هم خرده‌فروشان می‌توانند محصولات خود را به فروش برسانند. فروش در مدل تجاری ممکن است به روش‌های مختلف انجام شود؛ مانند برگزاری مزایده، لیست کردن قیمت‌ها، ارسال بروشور و کاتالوگ‌ها و... از انواع مدل‌های تجاری می‌توان به Virtual Merchant، Catalog Merchant، Click and Mortar و Bit Vendor اشاره کرد.

مدل تولیدی (Manufacture Model)

این مدل از کسب و کار اینترنتی این فرصت را به تولیدکنندگان می‌دهد که وب‌سایت‌ها سریع‌تر به مشتریان برسد و به این صورت شبکه توزیع فشرده‌تری داشته باشند. این مدل از بیزینس تحت وب می‌تواند بر پایه بهینه‌سازی و کارایی، اصلاح خدمات به مصرف‌کننده و... باشد. از انواع این مدل می‌توان به Purchase، Lease، License و Brand Integrated Content اشاره کرد.

مدل همکاری (Affiliate Model)

این مدل درواقع یک تاکتیک بازاریابی بر مبنای عملکرد است که در آن مدیر یک کسب و کار به وب‌سایت‌های سایر کسب و کارها می‌سپارد که در وب‌سایت خود پیشنهاد خرید کالاها و محصولات او را قرار دهند. هدف این مدل از کسب و کار اینترنتی جذب و مهیا ساختن امکان خرید در جاهایی است که کاربران در حال وب‌گردی و گشت‌وگذار در وب‌ها هستند. اما در پرتال‌های عمومی هدف، جذب مشتری در ترافیک بالای کاربران و بازدیدکنندگان است.

این روش نباید با روش تبلیغاتی اشتباه گرفته شود زیرا برای تبلیغات باید هزینه پرداخت کرد ولی در مدل همکاری فقط به ازای هر مشتری که از آن سایت خرید می‌کند مبلغی پرداخت می‌شود. در روش همکاری هر سایتی که امکان خرید برای کاربران در آن وجود داشته باشد امکان تبلیغ و افزایش فروش را هم برای او دارد. از روش‌های مدل همکاری می‌توان به Banner Exchange، Banner Exchange، و Revenue Sharing اشاره کرد.

مدل جامعه‌ای (Revenue Sharing)

کاربران معمولاً سرمایه‌گذاری زیادی بر مبنای زمان و احساسات انجام می‌دهند که در این صورت درآمد می‌تواند از طریق فروش محصولات یا خدمات به‌صورت اشتراکی باشد. بنابراین دلیل منطقی که برای این مدل کسب و کار وجود دارد فروش بر اساس شرافتمندی کاربران است. از انواع این مدل می‌توان به Open Source، Open Content، Public Broadcasting و Social Networking Services اشاره کرد.

مدل عضویت (Subscription Model)

در مدل عضویت، کاربران در وب‌سایت‌ها عضو می‌شوند و این عضویت به صورت پی در پی برای استفاده از امکانات سایت شارژ می‌شود. البته در این روش می‌توان امکانات ویژه و خاص را برای اعضا و کاربران شارژ کرده و امکانات معمولی را رایگان به مشتریان ارائه داد. از انواع این مدل می‌توان به Content Services، Person-to-Person Networking Services، Trust Services و Internet Services Providers اشاره کرد.

مدل کاربردی (Utility Model) 

در این مدل تنها یک سرویس به مشتریان ارائه می‌شود و و بر اساس میزان استفاده هر کاربر یا مشتری مبلغی برای آن خدمت دریافت می‌شود. از این مدل می‌توان به روش Metered Usage و Metered Subscriptions اشاره کرد.

استفاده از مدل‌های کسب و کار در کشورهای مختلف

بر اساس تحقیقات و بررسی‌هایی که روی مدل‌های کسب و کار اینترنتی در کشورهای مختلف شده است این نتیجه حاصل شد که وقتی قرار است در این حوزه کسب و کار الکترونیکی رقابت صورت گیرد یا از یک نوع کسب و کار برند الگو گرفته شود باید شرایط منطقه، محیط،‌ جامعه و فرهنگ آن منطقه یا کشور مورد توجه قرار گیرد و کسب و کار متناسب با آن محیط و با ایجاد نوآوری و تغییر، آن را آغاز و گسترش داد تا بهترین نتیجه حاصل گردد.

با این توصیف مدل‌های کسب و کار بسیاری در به وجود آمده است. مدل‌هایی از جمله:

مدل کسب و کار امتیاز فروش (Franchise Business Model)

مدل کسب و کار پلتفرم چندوجهی (Multi-Sided Platform Business Model)

مدل کسب و کار ماشین پول نقد (Cash Machine Business Model)

مدل کسب و کار فریمیوم (Freemium Business Model)

مدل کسب و کار اشتراکی (Subscription Busniess Model)

مدل کسب و کار نظیر به نظیر (Peer-To-Peer Business Model)

مدل کسب و کار درآمد پنهان (Hidden Revenue Business Model)

مدل کسب و کار تیغ و دسته تیغ (Razor And Blade Business Model)

مدل کسب و کار تیغ و دسته تیغ برعکس (Reverse Razor And Blade Business Model)

مدل کسب و کار فروش مستقیم (Direct Sales Business Model)

مدل کسب و کار بازاریابی وابسته (Affiliate Marketing Business Model)

مدل کسب و کار مشاوره (Consulting Business Model)

مدل کسب و کار بر پایه آژانس (Agency-Based Business Model)

مدل کسب و کار مبتنی بر محتوای تولید شده توسط کاربران (User-Generated Content Business Model)

مدل کسب و کار آموزش آنلاین (Online Educational Business Model)، مدل کسب و کار اخبار فوری (Instant News Business Model)

مدل کسب و کار چند برندی (Multi-Brand Business Model)

مدل کسب و کار تجارت الکترونیک (E-Commerce Business Model)

مدل کسب و کار دراپ شیپینگ (Drop-Shipping Business Model)

مدل کسب و کار مجوزِ داده‌ای (Data Licensing Business Model)

مدل کسب و کار مبتنی بر توزیع (Distribution Based Business Model)

مدل کسب و کار سازمانی (Enterprise Business Model)

مدل کسب و کار شرکت‌های اجتماعی (Social Enterprise Businesses Model)

مدل کسب و کار ارتباط مستقیم با مصرف کنندگان (Direct-To-Consumers Business Model)

مدل کسب و کار خانوادگی (Family-Owned Business Model)

مدل کسب و کار بلاک چین (Block Chain Based Business Model)

مدل کسب و کار زنجیره تأمین یکپارچه عمودی (Vertically Integrated Supply Chain Business Model)

مدل کسب و کار مبتنی بر توجه (Attention Merchant Business Model)

مدل کسب و کار تخفیفات بالا (Discount With High-Quality Business Model)

مدل کسب و کار طرح هرمی (Pyramid Scheme Business Model)

مدل کسب و کار جمع کننده (Aggregator Business Model)

مدل کسب و کار مجوز API (API Licensing Business Model)

مدل کسب و کار منبع جمعیت (Crowd Source Business Model)

مدل کسب و کار لمس بالا (High Touch Business Model)

مدل کسب و کار لمس پایین (Low Touch Business Model)

مدل کسب و کار قیمت گذاری انعطاف پذیر (Flex Pricing Business Model)

مدل کسب و کار حراج (Auction-based Business Model)

مدل کسب و کار حراج معکوس (Reverse Auction-Based Business Model)

مدل کسب و کار کارگزاری (Brokerage Business Model)

مدل کسب و کار دسته بندی کردن (Bundling Business Model)

مدل کسب و کار بی واسطه گری (Disintermediation Business Model)

مدل کسب و کار جزئی سازی (Fractionalization Business Model)

مدل کسب و کار استفاده به ازای پرداخت (Pay As Go Business Model)

مدل کسب و کار ارائه محصول به‌عنوان خدمت (Product As a Service Business Model)

مدل کسب و کار استاندارد سازی (Standardization Business Model)

مدل کسب و کار لیزینگ (Leasing Business Model)

مدل کسب و کار جوامع مبتنی بر کاربر (User Base Communities Business Model)

مدل کسب و کار ترکیب امتیاز فروش و زنجیره فروش (Combination of chains and franchise Business Model)

مدل کسب و کار یک به یک (One-for-one Business Model)

جمع‌بندی درباره انواع مدل‌های کسب و کار تحت وب

بررسی‌ها نشان می‌دهد که یک بیزنس موفق از چند مدل کسب ‌و کار استفاده می‌کند؛ زیرا بعضی از روش‌ها در یک زمان خاصی کارایی دارند و بعضی دیگر در زمان و شرایطی دیگر. انتخاب مدل‌های کسب ‌و کار در دنیای وب بستگی به نیازهای تجاری صاحبان کسب ‌و کارها و نوع فعالیت آن‌ها و جامعه‌ای که با آن سروکار خواهند داشت و نیز نیازهای مشتریان دارد.

ابداع روش‌های جدید ارائه خدمات و نوآوری در کسب ‌و کار در رسیدن به بهترین نتیجه تأثیر بسزایی خواهد داشت. قطعاً با آشنایی با انواع مدل‌های کسب و کار آنلاین می‎‌توانید در شروع و ادامه فعالیت خود در دنیای وب بسیار راحت‌تر پیشرفت کنید. شما می‌توانید با مراجعه به کارشناسان ما در آریو وب برای کسب و کار خود بهترین روش و مدل را برگزینید وبا خیال راحت به ادامه فعالیت خود در این عرصه مشغول شوید.

کسب و کار اینترنتی خود را شروع کنید