سئو (SEO) مخفف عبارت (Search Engine Optimization) یعنی بهینهسازی موتور جستجو است. به زبان سادهتر سئو یعنی فرایند بهبود یک سایت برای بازدید بیشتر کاربران و کسب ترافیک بیشتر از سوی آنها. هنگامی که کاربران به دنبال محصولات یا خدمات یک کسب و کار در گوگل و یا سایر موتورهای جستجو میروند؛ هر چه صفحات آن سایت در نتایج جستجو بهتر دیده شود احتمال بیشتری برای جلب توجه و جذب مشتریان بالقوه و فعلی برای آن سایت به وجود میآید.
اگر به دنبال طراحی و ساخت سایت فروشگاهی هستید، حتماً تا به حال به این فکر افتادهاید که در مورد سئو و بهینهسازی موتورهای جستجو اطلاعاتی کسب کنید. هدف این مقاله، آشنایی شما با اصول سئو برای بهینهسازی محتوای سایت جهت کسب رتبه بالاتر در گوگل و رسیدن به یک چشمانداز بهتر برای وبسایتتان است؛ اما قبل از صحبت در مورد اینکه سئو چگونه کار میکند، ابتدا به تعریف سئو و سپس به نحوه عملکرد آن میپردازیم.
چرا سئو اهمیت دارد؟
شاید فکر کنید دلیل اهمیت سئو، تعداد بالای جستجوها در روز است؛ اما اینطور نیست و متأسفانه بر همین مبنا، تصور کسب و کارهای سنتی بر این است که با داشتن یک سایت جذاب و خوشرنگ و لعاب قطعاً مشتریان خودشان را جذب میکنند. در حقیقت این تصور غلطی است؛ اگرچه با همهگیر شدن ابزارهای الکترونیکی مثل تلفن همراه و... جستجو در اینترنت تبدیل به یک ابزار قابل دسترس برای رسیدن به خواستهها و سؤالات کاربران در بستر اینترنت شده است، اما قطعاً تنها به این دلیل، سایتها به یک بازدید قابل قبول نمیرسند.
اعتماد کاربران به موتورهای جستجو این یقین را به آنها میدهد که به یک منبع معتبر مراجعه کردهاند. هر چه رتبه یک سایت در سطح بالاتری قرار داشته باشد در صفحات نتایج جستجو ترافیک بیشتری را به سمت خود جلب میکند و این تنها با رعایت اصول سئو امکانپذیر است. سئو همچنین با بهبود تجربه کاربری مشتریان باعث میشود تا آنها دوباره به آن وبسایت مراجعه کنند و از خرید محصولات آن فروشگاه بهره ببرند.
یکی دیگر از دلایل اهمیت خدمات سئو، مقرون به صرفه بودن آن است. کسب و کارهایی که رقابت بالایی دارند، معمولاً رقم بالایی را برای ترافیک پولی وبسایتشان میپردازند. اما وبسایتی که با بودجه محدود کار میکند، با یک سئوی مناسب میتواند برای جلب بازدیدکنندگان بیشتر به سایت، بدون پرداخت مستقیم هزینهای، به هدف خود برسد.
سئو با ایجاد یک نظم طبیعی آنلاین در نتایج موتورهای جستجو این اطمینان را به کاربران میدهد که وبسایتهای دمدستی و سطح پایین به هیچ وجه در نتایج اولیه گوگل ظاهر نخواهند شد و نیز سرعت بالای این وبسایتها در شناخته شدن توسط موتورهای جستجو نشان از یک سئوی مناسب و قوی دارد و کاربران در عین حال که به سرعت به محتوایی که میخواهند دست پیدا میکنند به محتوای با کیفیت نیز دست پیدا خواهند کرد.
در بازاریابی دیجیتال، سئو نقش اساسی ایفا میکند؛ زیرا از بین میلیاردها جستجو که هرساله انجام میشود اغلب کاربران به قصد یافتن اطلاعات درباره محصول یا خدمت خاصی به گوگل یا سایر موتورهای جستجو سر میزنند. رتبه بندی بالاتر و ظهور بیشتر در نتایج اولیه جستجو نسبت به سایر رقبا میتواند تأثیر بسزایی در پیشبرد هدفتان داشته باشد.
موتور جستجو چیست و چگونه کار میکند؟
موتور جستجو ابزاری است در فضای وب که به شما کمک میکند تا اطلاعات مورد نیاز خود را با آن جستجو کنید؛ مانند موتورهای جستجوی گوگل.
فرایند موتورهای جستجو در سه بخش انجام میشود:
- پایش (Crawling)
- ایندکس (indexing)
- انتخاب نتایج
پایش: موتورهای جستجو در فرایند پایش به اسکن تمام صفحات وب میپردازند. آنها از نرمافزارهایی به نام پایشگر یا بات استفاده میکنند و با استفاده از آنها صفحات جدید را کشف کرده و آنها را به طور منظم بهروزرسانی میکنند.
ایندکس: بعد از پایش وبسایتها توسط موتورهای جستجو اطلاعات آنها ایندکس میشود. موتورهای جستجو با آنالیز محتوای این اطلاعات آنها را طبقهبندی کرده و در ایندکس خود ذخیره میکنند هدف از این کار درک محتوا و اطلاعات وبسایتها و مهیاسازی آنها برای نمایش در نتایج جستجوهای کاربران است.
انتخاب نتایج: در نهایت هنگامی که کاربری عبارتی را در اینترنت جستجو میکند موتورهای جستجو در ایندکس خود میچرخند و بهترین نتایج را انتخاب کرده، برای آن کاربر نمایش میدهند.
موتورهای جستجو به سئو نیاز دارند؛ زیرا تشخیص کیفیت محتوا و ارزش سایت و رتبهبندی آنها برای موتورهای جستجو بسیار حائز اهمیت است. در صفحه اول نتایج جستجو معمولا 10 سایت به کاربران پیشنهاد میشود و آن سایتی مورد توجه و اقبال کاربران قرار میگیرد که در رتبه بالاتری باشد. بنابراین سئو رقابت فشردهای را بین وبسایتها ایجاد میکند.
سئو چگونه کار میکند؟
موتورهای جستجو از رباتها برای خزیدن صفحات در وب، رفتن از سایتی به سایت دیگر، جمعآوری اطلاعات مربوط به آن صفحات و قرار دادن آنها در فهرست استفاده میکنند. فرض کنید این فهرست، یک کتابخانه غولپیکر است که در آن یک کتابدار از قبل تمام کتابها را خوانده است و بر حسب چیزی که به دنبال آن هستید میتواند به شما بگوید که چه کتابی (صفحه وب) با چه محتوایی برای شما مفید خواهد بود. در هنگام خزش، موتورهای جستجو عوامل متعددی را در نظر گرفته، صفحات موجود را تجزیه و تحلیل کرده و تعیین میکنند که صفحات با چه ترتیبی در نتایج جستجو قرار گیرند، با تشخیص اینکه یک صفحه چقدر میتواند به کاربر آنچه را که جستجو میکند نشان دهد.
بر خلاف تبلیغات پولی، برای به دست آوردن رتبههای بالا توسط موتورهای جستجو، با فرایند سئو شما دیگر این هزینه را نخواهید داشت. در واقع کارشناسان سئو با ارائه یک سئوی مناسب برای سایت شما این جایگاه را برایتان به ارمغان میآورند.
عناصر اصلی در سئو
سئو تکنیکال یا سئو فنی (Technical SEO)
سئو تکنیکال یا سئو فنی از زیرمجموعههای سئو است و به مواردی مربوط میشود که در افزایش بازدید طبیعی وبسایتها نقش دارد. در واقع سئوتکنیکال به بهبود رتبه در موتورهای جستجو از جنبههای فنی میپردازد. از این موارد میتوان به سرعت بارگذاری سایت، معماری سایت و بهبود بخشیدن آن برای موبایل، رعایت اصول سئو، استانداردسازی کدنویسی و نشانهگذاری استاندارد برای درک بهتر رباتها از ماهیت صفحه، ساده کردن سایت برای کراولینگ و... اشاره کرد.
برای بهبود سئو تکنیکال ابتدا باید وضعیت وبسایت را بسنجید و عملکرد آن را بررسی کنید. سپس برای رفع مشکلاتی که در این بررسیها مشخص میشود برنامهریزی کنید.
سئو داخلی (On-page SEO)
سئو داخلی یا سئو آنپیج به محتوای داخلی صفحات وبسایت مرتبط میشود و به موتورهای جستجو و کاربران آن صفحات میگوید که محتوای صفحه شما درباره چه موضوعی نوشته شده است. از عناصری که مورد توجه سئو داخلی قرار میگیرد میتوان به Image Alt Text، Meta Description،
انتخاب URL، تگهای H1، کلمات کلیدی و... اشاره کرد.
سئو خارجی (Off-page SEO)
سئو خارجی یا سئو آفپیج در نهایت میزان اعتبار و مفید بودن وبسایت شما را بر اساس رأی سایر وبسایتها (بکلینکها) به موتورهای جستجو اعلام میکند. کیفیت و تعداد بکلینکها در اعتبار صفحه وبسایت شما مؤثر است.
اصطلاح سئو کلاه سفید و کلاه سیاه
کلاه سفید و کلاه سیاه نماد کاراکترهای بد و خوب هستند و در مبحث سئو این تعبیر به توصیف دو گروه میپردازد:
سئوکارهایی که از دستور کار گوگل پیروی کرده و سئوکارهایی که از دستور کار گوگل پیروی نمیکنند.
افرادی که از سئو کلاه سیاه استفاده میکنند اغلب تمایل دارند از شیوههای هوشمندانه مانند استفاده از کلمات کلیدی بسیار و حذف لینکها برای رتبهبندی سریع استفاده کنند این کار ممکن است در کوتاه مدت جواب دهد اما پس از مدتی، گوگل آن سایت را در لیست سیاه قرار میدهد و از رتبهبندی موتورهای جستجو خارج میکند.
در سئو کلاه سفید تلاش سئوکار برای ایجاد یک کسب و کار پایدار آنلاین است. در این صورت با در اختیار قرار دادن محتوای با کیفیت و مناسب بر اساس قوانین موتور جستجو به صورت پایدار، رتبهبندی بالایی را از موتور جستجو کسب خواهد کرد.
بهطورکلی گوگل سایتهایی را که از محتوای تکراری و کلمات کلیدی پرتکرار استفاده میکنند جریمه میکند. اقدامات نادرست سئو کلاه سیاه با هدف افزایش رتبه سایت و دور زدن موتورهای جستجو نه تنها رتبههای بالای موتورهای جستجو را کسب نمیکند بلکه ممکن است از مسیر پیمایش این موتورها خارج شده و بهطورکلی نادیده گرفته شود.
تکنیک سئو
محتوای باکیفیت
محتوای سایت باید دست اول و یونیک باشد؛ زیرا گوگل به محتواهای کپی و تکراری واکنش منفی نشان میدهد. لینک دادن سایتهای معتبر به صفحات وب سایت شما نشان دهنده محتوای باکیفیت شماست و نیز گوگل سایت شما را به عنوان یک مرجع باارزش تلقی میکند که سایتهای دیگر به محتوای سایت شما استناد کردهاند. البته باید لینکهای دریافت شده از صفحات با رتبه بالا دریافت شود.
همچنین لینک دادن به صفحات داخلی و خارجی برای گوگل اهمیت دارد؛ زیرا با لینک دادن به صفحات داخلی، کاربر مدت زمان بیشتری را در سایت شما سپری میکند و با لینک دادن به صفحات خارجی و ارجاع کاربر به سایتهای پربازدید و مرتبط با صفحه شما محتوای آن از نظر گوگل باکیفیت تلقی میشود.
سرعت لود شدن محتوای صفحه با تمام عکسها و ویدیوهایش از معیارهای مهم تشخیص کیفیت محتواست. وجود اشتباهات املایی و دستوری نیز برای گوگل مهم است؛ زیرا رضایت کاربر را تا حد زیادی کاهش میدهد.
عنوان مناسب
سئو عناوینی را میپسندد که کوتاهتر و حاوی کلمات کلیدی باشند. همچنین عنوان باید واضح و گویا باشد؛ زیرا کاربران بعد جستجو و مشاهده نتیجه به دنبال عنوانی میگردند که کلمه هدف آنها در آن وجود داشته باشد و مرتبط با هدفشان باشد.
توجه داشته باشید در نوشتن عنوان از عناوین تکراری استفاده نکنید. همچنین بهتر است از یک واژه در طول متن به یک شکل استفاده شود.
کلمات کلیدی مناسب
کلمات کلیدی که انتخاب میشوند باید با موضوع صفحه شما مرتبط باشند و حتماً از کلمات کلیدی در عنوان مقاله یا متن خود استفاده کنید؛ اما باید توجه داشته باشید که استفاده زیاد و بیمعنی، صرفاً برای تکرار کلمه کلیدی باعث پایین آمدن رتبه شما میشود.
در هنگام انتخاب کلمات کلیدی به این فکر کنید که آیا کاربر هم زمان جستجو در سایت از این کلمات استفاده میکند؟ کلمات کلیدی نباید دور از ذهن مخاطب باشد اینکه چه کلماتی از سوی کاربران مورد اقبال قرار میگیرد را میتوان در لینکهایی که برای این کار ساخته شدهاند پیدا کرد.
URL مناسب
مهمترین معیار برای URL خوب این است که از یک کلمه کلیدی در آن صفحه استفاده کنید؛ زیرا URL هایی برای بازدید کنندگان مورد پسند است که حاوی کلمات و عبارتی مربوط به ساختار و محتوای آن سایت باشد. همچنین از کلماتی استفاده کنید که درک آن برای موتورهای جستجو دشوار نباشد، البته فهم گوگل به گونهای است که کلمات کلیدی که در URL نوشته میشوند اگر به زبان انگلیسی هم باشد، همان کلمات اگر کلمه کلیدی شما به زبان فارسی در متن باشد را به راحتی درک میکند.
برای امنیت URL ها از HTTPS استفاده کنید. HTTPS استانداردی است که برای امنیت وبسایتها پیشنهاد میشود و گوگل نیز به این سایتها در رتبهبندی امتیاز میدهد.
بهینهسازی توضیحات متا
توضیحات متا و عنوان صفحه تنها مواردی هستند که برای کاربران هنگامی که صفحه شما را از بین صفحات دیگر انتخاب میکنند نشان داده میشود. پس در انتخاب بهترین نتیجه میتواند کمک کننده باشد. برای نوشتن توضیحات متا بهتر است برای صفحه اصلی و صفحات داخلی، متنی جداگانه بنویسید؛ اما گاهی اوقات نوشتن متن برای هر صفحه به صورت جداگانه امکان پذیر نیست؛ زیرا ممکن است یک سایت بیش از هزار صفحه داشته باشد. در این صورت بهتر است برای صفحات ابتدایی و صفحه اصلی متنهای مجزا نوشته شود و برای بقیه صفحات، توضیحات متا را خالی بگذارید.
تعداد کاراکتر مجاز در توضیحات متا نهایتاً بین 150 تا 170 کاراکتر است که شما میتوانید با قرار دادن کلمات کلیدی خود در توضیحات متا، آن را بهینه کنید.
استفاده از تصاویر و ویدیو
استفاده از تصاویر و ویدیو باعث جذابتر شدن محتوا و جذب کاربران میشود. معمولاً کاربران از سایتهایی با این محتوا بیشتر لذت میبرند. محتوای از این دست بیشتر بر سئوی سایت اثر میگذارد. البته باید به ارتباط بین عکس و ویدیو توجه کنید، مسلماً تصویر و فیلمها نباید بیارتباط با محتوای صفحه باشد. بعد از انتخاب عکس مناسب و بارگذاری آن در سایت باید نکاتی را رعایت کنید تا تصاویر برای سئو بهینه شود؛ بهتر است نام تصاویر با کلمات کلیدی همخوانی داشته باشد. ممکن است گاهی تصاویر در سایت دیرتر باز شود و یا نشان داده نشود در این صورت کاربر یا موتور جستجو با وجود تگ عنوان و جایگزین گوگل محتوا را میخواند و بر اساس آن از محتوای تصویر آگاه میشود.
زمان بارگذاری تصاویر برای سئو بسیار مهم است. بهتر است اندازه و حجم تصاویر را کاهش دهید تا سرعت بارگذاری سایت کاهش پیدا کند. اتلاف وقت در زمان بارگذاری فایلها باعث میشود تا کاربر خیلی زود آن صفحه را ترک کند.
برای قرار دادن ویدیوها در سایت نیز باید دقت کنید که حجم مناسبی داشته باشد تا بارگذاری آن نیاز به زمان زیادی نداشته باشد. ویدیو حتماً باید با موضوع صفحه مرتبط باشد در غیر این صورت باعث نارضایتی کاربر خواهد شد.
لینکهای خارجی و داخلی
لینکهای خارجی (بکلینکها) یعنی گذاشتن لینک یک سایت در سایت دیگر. هر سایتی میتواند لینکی از یک سایت دیگر را در خود داشته باشد. برخلاف لینکهای خارجی لینکهای داخلی پیوندی است به صفحات همان سایت. لینکهای داخلی باعث میشود کاربر با کلیک بر روی لینکها و رفتن به صفحات دیگر سایت زمان بیشتری را در آن وب سایت بماند و لینکهای خارجی باعث میشود کاربران از یک سایت به یک سایت معتبر دیگر بروند که این عمل برای سئو بسیار خوشایند است و نشان دهنده کیفیت محتوای آن سایت است. در واقع لینکهای خارجی هم برای سایت مبدأ و هم مقصد ارزشمند هستند؛ زیرا باعث رتبه دهی دو طرفه از سوی موتور جستجو خواهند شد.
چگونه سئو را یاد بگیریم؟
اگر قصد دارید سئو را یاد بگیرید تا سئوی وبسایت خود را به تنهایی انجام دهید، یادگیری را از یک منبع معتبر شروع کنید و در دورههای تخصصی آن شرکت کنید. و اگر بخواهید این یادگیری را به صورت خودآموز انجام دهید، مطمئناً برایتان پیچیده و و زمانبر خواهد بود. هر چند مطالعه مقالات آموزشی در این زمینه بسیار مفید و ارزشمند خواهد بود اما نکتهای که وجود دارد این است که پس از مدتی با مطالعه این مقالات ممکن است دچار تناقض و دوگانگی شوید، پس بهتر است ابتدا پس از آشنایی با مفاهیم اولیه و کلیدی سئو منابع معتبر و جامع آن را تهیه و مطالعه کنید.
پس از مطالعه کتابهای آموزشی پایه که به صورت الکترونیکی نیز در سایتهای مختلف و معتبر وجود دارد و آشنایی با مفاهیم اولیه سئو و اصطلاحات رایج آن، میتوانید مسیر صحیح را پیدا کنید و با مشاهده ویدیوهای تخصصی در این زمینه و شرکت در دورههای آموزشی سئو دانش خود را کامل کرده و تکنیکهای کاربردی بسیاری را فرا بگیرید.
سخن آخر درباره سئو
در بحث سئو عوامل متعدد و بسیاری وجود دارد که فراگیری و رعایت آن میتواند در رتبه دهی سایت شما مؤثر باشد. بخشی از این عوامل توسط افراد معمولی امکان پذیر است و بخشی نیز توسط سئوکارهای حرفهای انجام میشود. در این مقاله سعی شده مفاهیم پایه این مبحث برای علاقهمندان و کسانی که برای سایتهای تجاری خود نیازمند فراگیری این دانش هستند شرح داده شود. هر چند مبحث سئو بسیار گستردهتر از یک مقاله چند صفحهای است، اما شما میتوانید پس از آگاهی از این مبحث جذاب و بسیار مهم با سئوکارهای شرکتهای طراحی وب ارتباط برقرار کرده و به صورت حرفهای و با خاطری آسوده وبسایت خود را به موتورهای جستجو ارائه دهید.