برنامه نویسی وب
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و گسترش روز افزون دنیای الکترونیک، بیشتر فعالیتهای روزمره به اینترنت و فضای الکترونیک پیوند خورده است. هر روز در سرتاسر دنیا نیازهای جدیدی کشف میشود که مطابق با آن در دنیای الکترونیک برای رفع این نیازها امکانی فراهم میشود. نیازهایی برای تمام کسب و کارها اعم از بانکها، سازمانها، شرکتها، فروشگاهها و... که تمام نیازهای این افراد و وبسایتها با کمک برنامهنویسی وب و برنامهنویسان این حوزه برطرف میشود. برنامهنویسی وب یکی از مشاغل محبوب و پردرآمد در سرتاسر دنیا به شمار میرود. شاید این سؤال برای شما پیش بیاید که برنامهنویسی وب چیست؟ یک برنامهنویس وب چگونه میتواند نیازهای افراد را به صورت الکترونیک در اختیار آنها قرار دهد؟ در این مقاله قصد داریم شما را با این حوزه بیشتر آشنا کنیم.
برنامهنویسی وب چیست؟
برنامهنویسی وب فرایند نوشتن و کدنویسی یک برنامه یا انواع برنامههای مورد نیاز یک سیستم است که روی یک سرور اجرا میشود. افراد بسیاری از طریق دستگاههای مختلف به این برنامه دسترسی خواهند داشت. برنامهنویسی وب بر خلاف طراحی وب که تنها به ظاهر وبسایت توجه دارد، هم به مسائل ظاهری و هم فنی و پردازشی متمرکز است. در واقع برنامهنویسی به مسائل منطقی وبسایت میپردازد. به عبارتی هر برنامهای یک بخش منطقی و یک بخش بصری دارد که بخش منطقی آن توسط برنامهنویسی وب انجام میشود.
برنامهنویسان وب در واقع مترجمانی هستند که با استفاده از زبان کدگذاری و نشانهگذاری و دانش فنی خود در این زمینه برنامههای کاربردی برای وب ایجاد میکنند. برنامههایی که از طرف افراد مختلف برای پوشش نیازهای آنها در وب ایجاد میشود. برنامهنویسی وب بسیار اهمیت دارد؛ زیرا طراحی وب زیر حمایت توسعه وب قرار دارد و بخش زیادی از توسعه وب به منطق اصلی وب که همان برنامهنویسی وب است بستگی دارد. توسعهدهندگان وب که این وظیفه را بر عهده دارند همواره با طراحان وب و برنامهنویسان وب تعامل دارند.
تفاوت برنامهنویسی وب با طراحی وب
اغلب افراد تصور میکنند که یک برنامهنویس همان طراح وبسایت است، اما در واقع این دو کاملاً با هم تفاوت دارند. طراح وب معمولاً با استایل و شکل ظاهری سایت کار دارد و در طراحی تلاش میکند سایتی را ایجاد کند که به لحاظ ظاهری، جلوه و جذابیت خاصی را به سایت بدهد. طراح وب با استفاده از زبانهایی مانند html و css و دانش رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) طبق آن چیزی که سفارش دهنده سایت میخواهد ظاهر کلی و قالب یک سایت را طراحی و آماده میکند. طراح وب موظف است تمام چیزی که کارفرما درخواست میکند را در طراحی خود بگنجاند و همزمان به زیبایی ظاهری سایت نیز توجه داشته باشد. پس از اینکه ظاهر و قالب کلی یک سایت طراحی و آماده شد و توسط کارفرما تأیید شد، این قالب و طرح آماده شده به برنامهنویس تحویل داده میشود و او طبق خواستههای کارفرما و قالبی که ایجاد شده شروع به برنامهنویسی سایت میکند. برنامهنویس موظف است امکانات داینامیک که مورد نیاز کارفرما است را برنامهنویسی کرده و در سایت پیادهسازی کند. همچنین برنامهنویس باید بتواند سیستم مدیریت محتوا که مهمترین بخش یک سایت است را برنامهنویسی کند یا سیستمهای مدیریت محتوای آماده مثل وردپرس را بتواند توسعه دهد.
در حالت کلی طراح وب با زبانهای طراحی و برنامهنویس وب با زبانهای کدنویسی سر و کار دارند. به عبارت دیگر طراحان وب به شکل ظاهری و رابط کاربری سایت توجه دارند و برنامهنویسان وب به منطق کدنویسی، نشانهگذاری و سرعت و نوع پردازش سایت توجه دارند. یک طراح وب برای طراحی یک سایت شاید نیاز چندانی به دانش زبانهای طراحی و برنامهنویسی نداشته باشند و با برنامههای گرافیکی موجود، قالب یک سایت را طراحی و آماده کند؛ اما برنامهنویس وب باید به دانش برنامهنویسی و کدنویسی به زبانهای مختلف مسلط باشد تا بتواند آنچه را که کارفرما درخواست میکند و توسط طراح، طراحی میشود را پیادهسازی و آماده کند.
توسعه دهنده وب
توسعهدهنده وب یا Web Developer شخصی است که طرح یک سایت را که توسط طراح وب طراحی شده و برنامهنویس وب، کار برنامهنویسی آن را انجام داده است، با استفاده از زبانهای برنامهنویسی پیشرفته، توسعه میبخشد. در واقع توسعهدهنده، طرح اولیه و کامل نشده یک سایت را به یک وبسایت کامل تبدیل میکند. توسعهدهنده وب یک برنامهنویس متخصص و متبحر است که به زبان برنامهنویسی وب تسلط کامل دارد و نسبت به طراح وب و برنامهنویس وب کار دشوارتری انجام میدهد؛ زیرا باید با دانش برنامهنویسی و کدنویسی پیچیده، یک سایت معمولی را به وبسایتی تبدیل کند که بتواند عملکرد درست و کاملی را به کاربران ارائه دهد.
انواع توسعهدهندگان وب
توسعهدهندگان وب بر اساس وظایفی که بر عهده دارند به سه دسته تقسیم میشوند.
توسعهدهنده Front end
بخشهایی از وبسایت که روی ظاهر سایت تأثیر دارد و توسط کاربر قابل مشاهده است توسط این توسعهدهندگان مدیریت میشود. توسعهدهندگان این بخش باید به زبانهای HTML، CSS، جاوا و... مسلط باشند.
توسعهدهنده Back end
بخشهایی از وبسایت که در واقع هسته وبسایت را تشکیل میدهد و معمولاً روی ظاهر وبسایت تأثیری ندارد توسط این توسعهدهندگان مدیریت میشود. به عبارت دیگر آنچه که در پشت صحنه یک وبسایت اتفاق میافتد و از دید کاربران وبسایت پنهان است در دست این نوع توسعهدهندگان قرار دارد. یک توسعهدهنده Back end باید به زبانهای برنامهنویسی مثل Pythone، php و... مسلط باشد.
توسعهدهنده Full Stack
به شخصی که به تمام مهارتهای توسعهدهندگان Front end و Back end تسلط داشته باشد و بتواند همزمان آن دو را با هم انجام دهد توسعهدهنده Full stack میگویند.
زبانهای برنامهنویسی
زبانهای برنامهنویسی تحت وب انواع مختلفی دارد. در ادامه چند نمونه از معروفترین و پرکاربردترین زبانهای برنامهنویسی تحت وب را معرفی میکنیم.
Php
Php یک زبان برنامهنویسی متن باز است که برای طراحی وبسایتهای پویا و داینامیک استفاده میشود. برنامهنویسی با این زبان کمی پیچیدهتر از html است و بر روی پلتفرمهای مختلف قابل اجرا است.
پایتون
پایتون یک زبان برنامهنویسی یکپارچه، شئگرا، متن باز و چندمنظوره است. زبان برنامهنویسی پایتون یک زبان قدرتمند است که بهوسیله آن میتوان هر برنامهای را نوشت، اما عموماً از این زبان برای نوشتن وب اپلیکیشنها، آنالیز دادهها، محاسبات علمی و... استفاده میشود.
سیشارپ
زبان برنامهنویسی سیشارپ یک زبان شئگرا و مؤلفه محور بوده که با استفاده از آن نرمافزارهای چند پلتفرمی را میتوان اجرا کرد. این زبان یک زبان محبوب بوده که توسط شرکت مایکروسافت تولید و پشتیبانی میشود.
جاوا
جاوا یک زبان برنامهنویسی شئگرا و چندمنظوره است که با استفاده از آن میتوان برنامههایی را ایجاد کرد که در یک مرورگر وب اجرا شوند و نیز برنامههای قدرتمندی تولید کرد که برای انواع دستگاههای الکترونیکی قابل اجرا باشد.
SQL
زبان برنامهنویسی SQL از زبانهای محبوب برنامهنویسی وب محسوب میشود که برای مدیریت و ارتباط با پایگاه داده کاربرد دارد. از این زبان برای بهروزرسانی، حذف و ذخیرهسازی دادهها استفاده میشود.
نتیجهگیری درباره برنامه نویسی وب
برای ایجاد یک وبسایت با هر موضوع و هدفی، نیازمند یک طراح وب، برنامهنویس وب و توسعهدهنده وب هستیم. طراحی که قالب و دیزاین اولیه سایت را آماده کند و برنامهنویسی که بر اساس دیزاین آن سایت و از روی قالب آن بتواند با استفاده از کدنویسی و زبان برنامهنویسی سایتی قابل اجرا را برای کارفرما آماده کند و توسط توسعهدهنده این سایت که میتواند همان برنامهنویس سایت نیز باشد وبسایتی قدرتمند و کامل را به کارفرما ارائه دهد. در این مقاله سعی کردهایم شما را با وظایف برنامهنویس یک سایت و اصطلاحات رایج آن آشنا کنیم، اگر علاقهمند هستید که به این حوزه ورود کنید و برنامهنویسی وب را یاد بگیرید میتوانید با کمی تحقیق و جستجو در اینترنت در دورههای معتبر این رشته ثبت نام کنید.